Wat als het roze rijbewijspasje ook beschikbaar komt in een app op je telefoon? Dat is het project waar Sogeti aan werkt in opdracht van de Nederlandse Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW). In gesprek met Ivo van der Werff, unitmanager bij de RDW en Senior Mobile Developer Dave Tolboom van Sogeti wordt duidelijk wat de uitdagingen zijn in aanloop naar een digitaal rijbewijs waar miljoenen burgers straks profijt van hebben.
“Een internationale aanpak. Dat was onze voorwaarde. Als registrerende autoriteit voor rijbewijzen bereiden we ons al veel langer voor op ontwikkelingen in onze digitale samenleving. Sinds 2021 konden we pas echt grote stappen gaan maken want vanaf die tijd is er een internationale ISO-standaard voor het mobiele rijbewijs beschikbaar. Die nieuwe richtlijnen waren voor ons de aftrap voor de uitbreiding van de RDW voertuig-app. Daarmee kun je nu bijvoorbeeld al kentekens opzoeken of een APK-herinnering instellen,” vertelt Ivo van der Werff.
“Voor de ontwikkeling van een digitaal rijbewijs doen we een beroep op componenten uit de Google Library. Deze wereldwijde open standaard omgeving biedt natuurlijk voordelen. Zo heeft Google veel functionaliteit en veiligheid ingebouwd. Neemt niet weg dat we die veiligheid niet automatisch maar voor lief nemen. Omdat wij één van de eerste organisaties zijn die voor zo’n groot maatschappelijk project gebruikmaken van de Google Library lopen we ook tegen problemen aan die nog niet eerder ontdekt zijn,” zegt Dave Tolboom. “Tijdens de eerste security tests bleek bijvoorbeeld dat het verifiëren van het rijbewijsdocument niet goed werkte. Samen met de Google-ontwikkelaars kwamen we erachter dat het algoritme anders was dan wat de Google verificatie-app aankon. Inmiddels is dat opgelost.”
Stabiliteit, functionaliteit en veiligheid
“De grootste uitdaging is het borgen van stabiliteit en functionaliteit voor de vele verschillende devices die in omloop zijn. Dat vraagt om inbouw van meer veiligheidswaarborgen en intensief en uitgebreid testen omdat je niet weet hoe onveilig bepaalde telefoons kunnen zijn. Verder moeten verschillende documenten zoals het rijbewijs, kentekenbewijs of een vliegbewijs voor dronepiloten ook nog eens allemaal naast elkaar kunnen draaien.”
“Ons IT-landschap wordt steeds complexer”, voegt Ivo van der Werff toe. “Zo vraagt de uitbreiding van onze voertuig-app met het digitale rijbewijs om nieuwe data. Daarmee worden bijvoorbeeld weer andere eisen gesteld aan de keten vanaf het register voor het omzetten van gegevens die via een DigiD-inlog toegankelijk moeten zijn. En de uitleesapparatuur moet zowel in ons land als buiten de Nederlandse grenzen direct beschikbaar zijn.”
Op de vraag hoe dit project wordt aangevlogen, is Ivo van der Werff heel duidelijk. “Het is een iteratief proces waarbij terugkoppeling van ons aan de ontwikkelaars van Sogeti aan de orde van de dag is. Vanuit meerdere disciplines zijn zo’n twintig professionals actief betrokken bij de ontwikkeling van het digitale rijbewijs. Verder hebben inmiddels dertig RDW-medewerkers de voertuig-app op hun telefoon. Bij nieuwe versies geven zij feedback op de functionaliteit. Voorlopig is dit een closed beta-versie. Daarmee hebben we nog geen input van ‘echte’ gebruikers, want de RDW-medewerker is natuurlijk niet echt een gemiddelde burger. Maar deze manier van werken levert ons al wel voortdurend nieuwe inzichten op.”
Zonder internet je digitale rijbewijs tonen
Hoe de burger straks toegang heeft tot het digitale rijbewijs is nu al helder. “Je haalt je rijbewijs op via DigiD. Na beantwoording van een aantal standaard vragen, zit het roze pasje in je wallet. Bij die download krijg je vijf zogeheten Mobile Security Objects. Dat zijn digitale sleutels voor verbinding met de verificatie-applicatie om te waarborgen dat het document ook echt door RDW is uitgegeven. Daar heb je geen internet voor nodig. Zelfs op het uiterste puntje van de Zuidpool kun je dus altijd je rijbewijs laten zien. Het enige is dat de persoon die jouw rijbewijs wil controleren, ook een app moet hebben. Waar nu een Android versie in de maak is, staat de iOS variant ook al in de planning. In sommige VS-staten is het mobiele rijbewijs al beschikbaar in de Apple wallet,” vertelt Dave Tolboom.
“Dit is zo’n aansprekend project. Als je hierover op een verjaardagsfeestje vertelt, is iedereen gelijk super enthousiast. Dat maakt het zo leuk. Maar we zijn er nog niet. Wat we nu in de RDW-app zetten, is nog geen officieel rijbewijs. We rollen wel vast uit zodat de techniek er klaar voor is als de Europese wetgeving is aangepast. Dat zal nog wel een paar jaartjes duren. Tegelijkertijd zijn we er voor iedereen. Dus ook het fysieke rijbewijs blijft bestaan voor burgers die dat fijner vinden. Zo wordt het straks allemaal veel makkelijker. En dat hebben we dan mooi samen voor elkaar gekregen”, concludeert Ivo van der Werff trots.
