Sogeti gaat met klanten op GenAI studiereis

Hoe ziet onze technologische toekomst eruit?

De voornaamste technologische verandering komt voor de rekening van AI. De impact hiervan wordt steeds groter. Hoe ziet onze samenleving er in de toekomst uit als gevolg van AI en andere technologische ontwikkelingen? Met deze vraag startten de deelnemers aan de GenAI-reis. Met elf klanten brachten we een inspirerend bezoek aan onder andere het hoofdkantoor van Microsoft in Seattle, Stanford University en Silicon Valley. Zoals het Sogeti betaamt, bezochten we de top op technologisch gebied én hebben we de reis CO2 neutraal uitgevoerd. In dit reisverslag vertelt Marco van den Brink welke inspirerende events en locaties ze hebben bezocht en hoe deze ervaringen hem én de andere deelnemers hebben geholpen om deze vraag te beantwoorden. 

Dag 1
Met de twee nieuwste VINT-rapporten in mijn tas reis ik vandaag samen met elf klanten, Arnoud Smit (Alliantie Manager Microsoft Sogeti Nederland) en Michiel Boreel (CTO Sogeti Groep) naar het Microsoft-hoofdkantoor in Seattle. In het Microsoft Executive Briefing Center (EBC) volgen we presentaties en workshops over Generative AI, het Microsoft-portfolio, de toekomst van Microsoft365 en Teams, Azure OpenAI Service en Large Language Models (LLM), Power Business Decisions met Cloud Scale Analytics, Microsoft Fabric en de Microsoft Digital Crime Unit. En dat alleen al op de eerste dag! Ik kijk er naar uit om samen met onze klanten op zoek te gaan naar de nieuwste technologische ontwikkelingen en naar de interactie met alle deelnemers.

Dag 2
Vandaag start onze deepdive in AI met enkele presentaties en een demo. Onze eerste presentatie gaat over Microsoft Fabric, het ‘Unified Data Platform for the era of AI’. Hierin vergelijkt Amir Netz, CTO Microsoft Fabric, het platform met een auto: net als je geen monteur hoeft te zijn om een auto te rijden, heb je geen uitgebreide data platform-kennis nodig om inzichten daaruit te benutten. Daarna vertelt Eve Psalti over Introduction Generative AI & Microsoft Portfolio. Elke dag maken meer en meer klanten gebruik van Azure OpenAI Service (GPT-3, GPT-4, Codex, Dall-E, ChatGPT). Daardoor is het aantal organisaties dat deze tools gebruikt inmiddels opgelopen tot ver boven de 10.000. Hoe zorgen deze koplopers dat alleen de juiste, geautoriseerde personen toegang hebben tot specifieke data? Daarna duiken we dieper in Microsoft Copilot, de AI-tool die wordt geïntegreerd in de Microsoft 365-suite. Uit wereldwijd onderzoek onder 31.000 werknemers blijkt dat 64% te weinig tijd of energie heeft om zijn of haar werk te doen, we maar liefst 57% van onze werktijd besteden aan communicatie en 70% van de professionals AI wil gebruiken om hun werklast te verlichten. Maar om alles uit Copilot te halen, heb je als organisatie wel de juiste skills nodig. 82% van de leidinggevenden ziet dat in. In een demo krijgen we te zien hoe Copilot in de praktijk werkt. Zo kan je met de tool via een tekstbox vragen om bijvoorbeeld in Excel een extra kolom met btw toe te voegen. Of vraag Copilot in een taal naar wens om in Word de garantiebepalingen van een aankoop op te zoeken of een samenvatting van je laatste Teams-meeting te maken. Het mag duidelijk zijn, Copilot gaat de manier waarop we werken enorm veranderen.

Wat is de visie van Microsoft op Generative AI (GenAI) zoals Copilot? Dat was het thema van de vierde presentatie. Microsoft ziet GenAI als de volgende stap in het rijtje AI (1956), Machine Learning (1997) en Deep Learning (2012). Door Door de kracht van GenAI zijn de mogelijkheden gigantisch, niet voor niets slaagt ChatGPT voor de examens Rechten en MBA. Ook leren we leren wat ‘Hallucinaties’ zijn (verkeerde’ antwoorden vanuit AI-modellen) en dat Microsoft ‘Responsible AI principles’ hanteert op het vlak van Fairness, Reliability & Safety, Privacy & Security, Inclusiveness, Transparency en Accountability. In de praktijk betekent dat, dat data security heel serieus wordt genomen en data en prompts de klantomgeving niet verlaten. In tegenstelling tot OpenAI gebruikt Microsoft deze informatie niet om AI-modellen te verbeteren en andere klanten te ondersteunen. Na de conclusie dat we aan het begin van een nieuw (AI-)tijdperk staan, hebben de deelnemers de gelegenheid om vragen te stellen. Een paar terugkerende thema’s zijn de werking van AI-modellen en hoe we AI kunnen inzetten voor maatschappelijke vraagstukken rond CO2-emissie en energieverbruik. Als afsluiting van deze leerzame dag bezoeken we de Microsoft Digital Crimes Unit. Hier monitort Microsoft cyber attacks en onderzoekt digitale misdaden met een team van advocaten, IT-specialisten en andere experts.

Dag 3
Na een gezamenlijk ontbijt met alle 25 deelnemers bezoeken we het Microsoft Industry Experience Center waar in verschillende demo-opstellingen technologische toepassingen worden getoond, zoals een kledingwinkel, supermarkt, huisartsbezoek en magazijn. Superindrukwekkend om te zien hoe technologie in alle onderdelen van onze samenleving steeds meer invloed krijgt! Daarna krijgen we een demonstratie van de werkplek van de toekomst met Copilot. Aan de hand van allerlei voorbeelden zien we hoe Copilot werkt; dat de tool e-mails samenvat, actiepunten van Teams-meetings notuleert en dossiers doorspit. Het werkt niet altijd perfect, maar als je jezelf realiseert welke kwaliteit deze tool nu, aan het begin van deze ontwikkeling, al levert… dan ben ik ervan overtuigd dat GenAI de komende jaren het werk van heel veel mensen gaat veranderen.
Na een bezoek aan de corporate store van Microsoft, waar een aantal klanten de klassieke MS-DOS-kersttrui niet kunnen laten liggen, zie je dat onze groep steeds meer naar elkaar toegroeit. Iedereen zoekt elkaar op om de presentaties te bespreken en nieuwe inzichten, meningen en visies te delen. Na de lunch blijft Copilot centraal staan. Sam Schillace, Deputy CTO Microsoft, vertelt dat hij volledig overtuigd is van deze tool en dat “binnen drie jaar alles wat niet met AI verbonden is, kapot of onzichtbaar wordt”. Dat betekent dat organisaties hun hele applicatie- en technologielandschap moeten heroverwegen. Verder bekijken we een aantal applicaties voor service desk-medewerkers. Ook hier heeft Copilot zijn plek gevonden. Maar hoe stel je Copilot eigenlijk een goede vraag? In de opvolgende sessie geeft Joakim Wahlqvist (Sogeti) praktische tips over prompt engineering. Zo blijkt dat de output verbetert als je het woord ‘logisch’ aan je prompt toevoegt en prompt-instructies stap-voor-stap beschrijft. Het doet me goed om te horen dat ‘onze’ Jeroen Egelmeers ook hier in Seattle wordt gezien als een frontrunner op dit gebied. Ik raad iedereen aan om zijn blogs over prompt engineering  te lezen.
Hoe ga je om met ethische AI-kwesties? In de presentatie over ‘Responsible and Ethical AI with Microsoft’ vertelt Marcia Harris daar meer over. Zij geeft aan dat Microsoft, o.a. met de eerdergenoemde ‘principles’, een actieve houding aanneemt ten aanzien van de ethische verantwoordelijkheden en vraagstukken. Daardoor bevestigt het mijn visie dat – naast producenten – ook overheden een veel actievere rol moeten innemen als het gaat over ethische AI. In de volgende sessie ligt de focus op 5G, eigenlijk het eerste Cloud Native Netwerk. 5G biedt ongekende mogelijkheden op het gebied van security, snelheid, functionaliteit, real-time analytics en meer. Het is dan ook de verwachting dat in de komende vijf jaar wereldwijd 20 miljard geïnvesteerd wordt in 5G-enabled applicaties. Daarna maakt 5G de stap naar de ruimte. Zo wordt er geïnvesteerd in BioGPT en molecuulontwikkeling in relatie tot AI. En met de tool Geopilot with ChatGPT kan je vragen stellen over onze planeet en de impact van overstromingen, boskap, landbouw etc. op de natuur. Ook quantum computing komt aan bod. Door zijn enorme rekenkracht gaat deze technologie een enorme impact hebben op toekomstige technologische ontwikkelingen. Zo maakt deze bron van rekenkracht bijvoorbeeld de huidige encryptietechnieken waardeloos. Het is aan ons als IT-koplopers om daar een antwoord op te vinden.

Dag 4
Vandaag reizen we van Seattle naar Silicon Valley bij San Francisco, de eerste stad in de VS waar autonoom rijdende taxi’s zijn toegestaan. Als je daar dan toch bent, moet je hier gebruik van maken. Het zien van een autonoom rijdende taxi is al een ervaring op zich, het rijden in zo’n taxi is echt next level. In San Francisco gaan we de komende twee dagen op bezoek bij onze eigen Applied Innovation Exchange, Unity, Greylock, Stanford University en NVIDIA. Ik kijk erg uit naar Stanford University, de plek waar veel iconen uit de bedrijfs-, sport- en politieke wereld hun eerste stappen in hun loopbaan hebben gezet. 

Aangekomen in onze Applied Innovation Exchange krijgen we een presentatie van twee startups, namelijk Bardeen en Glean. Op basis van een Large Language Model stellen zij extra functionaliteiten beschikbaar om ons werkleven aangenamer te maken. Daarna brainstormen we in vier groepen op een Design Thinking-werkwijze. Ons doel? Een nieuw businessidee door de inzet van AI ontwikkelen. Dit was een razend interessante brainstorm waar de energie en het enthousiasme vanaf spatte, met het idee Gossip.ai als winnaar.

Dag 5
Vandaag bezoeken we Unity, Greylock, Stanford en NVIDIA. Unity is begonnen als een game developer. In eerste instantie had het bedrijf de ambitie om de game business te democratiseren. Maar inmiddels is Unity uitgegroeid tot het wereldwijd leading platform voor het creëren en draaien van interactieve, real-time 3D content. Greylock is een venture capitalist die met een investeringskapitaal van vele miljarden dollars software startups en scale-ups ondersteunt. 
Eindelijk is het zover, we vertrekken naar Stanford University. Wat een plaats om rond te lopen! De oprichters van Hewlett-Packard, Netflix, NVIDIA, SUN Microsystems, LinkedIn, Whatsapp, Victoria’s Secret, Nike, Google en veel meer hebben hier gestudeerd. Evenals mensen als Herbert Hoover, schaatser Eric Heiden en een aantal rechters van het federale hooggerechtshof. Op The Stanford Digital Economy Lab bekijken we presentaties van twee onderzoekers die de impact van technologie op ons gedrag en onze samenleving analyseren.

Daarna zijn we te gast op het NVIDIA-hoofdkantoor waar we demonstraties krijgen van NVIDIA-producten. In zijn platform combineert deze producent hardware (chipsets voor moederborden, mobiele devices en grafische kaarten) en software om dataverwerking in de breedste zin van het woord mogelijk te maken. Bij NVIDIA ligt de focus op snelheid: hoe kunnen we meer data steeds sneller verwerken? Dat opent namelijk deuren op het vlak van gaming, grafische weergave, AI, autonome voertuigen en data-analyse. Wauw, wat een mogelijkheden, wij zijn echt ‘blown away’!

Dag 6
Helaas, deze inspirerende week zit erop. We vliegen terug naar Nederland met veel nieuwe ervaringen en een hoofd vol ideeën. Onze reis begon met de twee nieuwste VINT-rapporten en eindigt met een koffer vol inspiratie, een kijkje in de toekomst en heel veel ideeën. En hebben we antwoord gekregen op de vraag ‘hoe gaat onze toekomstige samenleving eruitzien door AI en andere technologische ontwikkelingen?’ Ja, deels. Mijn conclusie is dat technologie ons leven en onze samenleving al eerder heeft veranderd door de komst van de PC, het internet, mobiel, cloud en nog veel meer. Maar ook dat er in hoog tempo nog veel meer veranderingen aankomen. Dat gaat eisen stellen aan ons adaptief vermogen en stelt ons voor een gezamenlijke uitdaging: hoe krijgen we iedereen hierin mee? Deze vraag vormt een mooi vertrekpunt om de komende tijd onze opgedane inspiratie om te zetten in concrete plannen. Over drie maanden gaan we op voorstel van een van de klanten een reünie organiseren. We gaan elkaar dan de vraag stellen wat we met de opgedane kennis hebben gedaan.

Marco van den Brink, CSO Sogeti Nederland